برای ۱۴ مهر ـ روز تهران
اینجا تهران است، این برج آزادی است
کارکادو: کارکادو: 14 مهرماه روز تهران است و معماری برج دلربای تهران آنچنان معطوف به حقیقت، جوهره و عمق فرهنگ ایران طراحی شده که گویی تا ابد ماندنی است.
به گزارش کارکادو به نقل از ایسنا، برج آزادی یکی از شناخته شده ترین نمادهای شهر تهران شمرده می شود. معماری این برج که در بخش عمیقی از خاطر جمعی ایرانیان جا گرفته است تلفیقی است از معماری دوره های هخامنشی و ساسانی و معماری اسلامی که از طرف حسین امانت، معمار ایرانی با همکاری روح الله نیک خصال، منوچهر ایرانپور طراحی شد.
چهاردهم شهریور ۱۳۴۵ فراخوان یک مسابقه معماری در روزنامه ها درج شد و از معماران دعوت شد که طرح های خودرا به دفتر این شورا ارسال نمایند. حسن امانت، معمار ایرانی که آن زمان حدودا ۲۴ ساله و فارغ التحصیل دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در رشته معماری بود، برنده این مسابقه شد و برج آزادی فعلی طراحی شد.
برای برج آزادی از سنگ مرمر سفید جوشقان استفاده شده است و ساخت آن اردیبهشت ماه ۱۳۴۸ شروع و در نهایت مهر ۱۳۵۰ به انتها رسید. برج ۴۵ متری آزادی که در زمینی بیضی شکل به وسعت ۶۸ هزار مترمربع قرار گرفته است، در نهایت روز ۲۴ مهر ماه سال ۱۳۵۰ افتتاح و سال ۲۶ اسفند ۱۳۵۳ به شماره ۱۰۰۸ ثبت ملی شد.
البته هر آن چه که امروز به عنوان مجموعه فرهنگی برج آزادی می بینیم، در سال ۱۳۵۰ ساخته نشد؛ بخش عمده ای که شامل ساختمان برج و زیرزمینی است که زیر خود برج قرار گرفته، در سال ۱۳۵۳ ساخته شد. در امتداد این تصمیم، تهیه طرح موزه برج آزادی نیز به طراح اولیه واگذار شد و وی در فضایی در عمق ۱۵ متری شمال برج آزادی، موزه ای را با بخش های متنوع طراحی کرد؛ این بخش نیز حدود دو سال بعد (۱۳۵۵) به بهره برداری رسید.
امانت البته طراحی ساختمان دانشگاه صنعتی شریف(۱۳۵۴)، ساختمان مرکز صنایع دستی سابق و سازمان میراث فرهنگی امروزی (کامل شده در سال ۱۳۶۳)، ساختمان سفارت ایران در پکن (کامل شده در سال ۱۳۶۲) و آثار دیگری در سطح جهان را نیز انجام داده است.
این دروازه ی غربی تهران هر کسی را با یک نگاه و گرفتار جادوی خود می کند، بگفته طراح آن، به شکلی طراحی شده که معطوف به حقیقت، جوهره و عمق فرهنگ ایران است؛ به این معنا که طراحی معمارانه اش، باتوجه به آن چه که در طول تاریخ بر سر ایران رفته و عظمتی که در تاریخ این کشور است انجام شده.
نقش های داخلی برج آزادی نیز ترکیبی از سنت و مدرنیسم است؛ به ویژه سقف طبقه دوم. درِ ورودی برج آزادی، هریک از لنگه های سنگی درها، حدود ۳.۵ تن وزن دارد. جنس این سنگ ها از گرانیت است. مساحت زیربنای این میدان، حدود ۷۸ هزار مترمربع است و بنای آن بصورت دروازه ای به ارتفاع حدود ۴۵ متر تولید شده است که پنج متر آن داخل زمین فرو رفته است و طاق آن از زمین، ۲۳ متر فاصله دارد و دارای هشت بخش مجزا است. عرض پایه این بنا ۶۶ متر است و ساختن آن ۳۰ ماه زمان برده است. در محوطه میدان، ۶۵۰۰۰ مترمربع باغچه بندی شده است. در ساختمان این برج نیز ۲۵۰۰۰ قطعه سنگ به کار رفته و ۹۰۰ تن آهن مصرف شده است.
نقشه میدان آزادی از سقف مسجد شیخ لطف الله اقتباس شده است، اما بجای یک دایره، در طراحی آن دو بخش از دو بیضی با کانون های متفاوت وجود دارند. اغلب طرح های پروژه، همچون این طرح را روح الله نیک خصال با نقشه های پیچیده هندسی و با الهام از نمونه های تاریخی و با چرخشی مدرن پرورانده است. گرچه نیک خصال در آن دوران دانشجوی سال سوم بود و در دفتر امانت کار می کرد، اما بگفته امانت «در هندسه نابغه بود»، بدین سبب مسئولیت طرح های اجرائی مقدماتی به او سپرده شد. البته طراحی سازه دانکن مایکل که ۸ Over Arup انجام داد، کمک شایانی به سازمان دهی هندسی این طرح ها کرد.
معمار این برج آزادی گفته است که حین طراحی این بنا به تمام دوره های تاریخی و به آینده ایران نگریسته است. او اظهار داشته بود: «این بنا به گذشته های درخشان تاریخ ایران نظر دارد؛ به دورانی که ایران در ادبیات، هنر، معماری، صنایع دستی، علوم مختلف و خیلی چیزهای دیگر سرآمد بود.»
او تاکید کرده بود که جمع بندی طراحی این برج را آنگونه انجام داده تا هر کسی با دیدنش بداند این اثر به کجا و به کدام فرهنگ مربوط می شود.
بگفته معمار، قوس اصلی وسط برج، نمادی از طاق کسری مربوط به قبل از اسلام و دوره ساسانی است و قوس بالایی که یک قوس شکسته است از دوران پس از اسلام در ایران صحبت می کند.
رسمی سازی که میان دو قوس را پر کرده است، بسیار ایرانی است و امانت آنرا از گنبد مساجد ایران الهام گرفته است. او معتقد بوده که تکنیک گنبدسازی در ایران بسیار جالب است و در هر مسجد می توان چیز تازه ای را دید که این موارد نشانه نبوغ ایرانی است،. آنچنان که معماران قدیم از قاعده مربع بنا وارد دایره گنبد شده اند و این کار را با کمک رسمی بندی ها و مقرنس کاری های بسیار زیبا انجام داده اند.
برمبنای آن چه که معمار این بنا گفته است، در برج آزادی نیز از همین مورد بهره گرفته شده است. هندسه بنا یک هندسه مربع مستطیل است که از روی چهار پایه خود می چرخد و ۱۶ ضلعی می شود و بالاخره بصورت یک گنبد شکل می گیرد؛ البته این گنبد از بیرون دیده نمی شود و از درون قابل مشاهده می باشد.
نقش های داخلی برج البته، ترکیبی از سنت و مدرنیسم است که بصورت مشخص در طبقه دوم دیده می شود. برج دو آسانسور نیز دارد که از دیواره های برج بالا می روند.
منبع: karkado.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب