مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید:
سد تنگ آسیاب هخامنشی مستندنگاری و حفاظت می شود
فارس مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید اعلام نمود که سد تنگ آسیاب هخامنشی مستندنگاری و حفاظت می شود.
حمید فدایی دوشنبه ۲۲ دی در حاشیه بازدیدی که با همراهی مسئول میراث فرهنگی شهرستان ارسنجان و تعدادی از کارشناسان میراث فرهنگی از سد تنگ آسیاب انجام شد، به لزوم حفاظت و مستندنگاری این مجموعه آثار باستانی پرارزش در دامنه شمالی کوه مهر یا رحمت، تاکید و از پیگیری های در ارتباط با فرایند تعریف این پروژه با همراهی اداره کل میراث فرهنگی فارس معاونت میراث فرهنگی کشور و پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور اطلاع داد.
به گزارش کارکادو به نقل از روابط عمومی پایگاه میراث فرهنگی تخت جمشید، فدایی همینطور با تکیه بر مدیریت منابع آبی در دوران تاریخی مختلف، اظهار داشت: مبحث آب و مدیریت منابع آبی از دوران باستان تابحال از مهمترین دغدغههای انسان بوده است و بنابراین شاهد مهندسی دقیقی در اینباره در دوره های مختلف تاریخی همچون در دوران عیلام، هخامنشی و بخصوص در دوره ساسانی هستیم.
مدیریت شبکه گسترده آبرسانی در دولت هخامنشی
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید ضمن اشاره به ایجاد و مدیریت شبکه گسترده آبرسانی، تصریح کرد: اطلاعات تاریخی ما از دوره هخامنشی و بخصوص در مناطق اصلی و پایتختی این امپراطوری بزرگ همچون پارسه و پاسارگاد نشان از فراهم شدن زیرساخت های قبل یا به موازات بنیان نهاده شدن شهرها بوده؛ بخصوص نوآوری های دولت هخامنشی در این حوزه بسیار ریشه ای و حیاتی بوده و ایجاد و مدیریت شبکه گسترده آبرسانی در مراکز مهمی همچون پاسارگاد و پارسه نتیجه رویکرد دولت هخامنشی به این مورد بوده است.
فدایی اظهار داشت: بررسی های این مناطق تابحال به شناسایی سامانه های مختلف آبی شامل تعداد زیادی سد، بند، استخر و کانال ها و آبراهه ها در محدوده دشت مرودشت، دشت مرغاب، دشت پاسارگاد، دشت خرمبید، دشت سرپنیران، دشت کمین و منطقه ارسنجان انجامیده است.
او تصریح کرد: این بررسی ها و مطالعات بخشی از پروژه بزرگی است که از جانب دو پایگاه میراث جهانی پاسارگاد و تخت جمشید انجام می شود و با مراحلی همچون مستندنگاری سازه های آبی، انجام مطالعات فنی و تاریخی بر روی سازه های آبی همراه شده و از این رهگذر معرفی بهتر سازه ها و به سامان کردن وضعیت حفاظتی آنها را در برنامه دارد و هم اکنون هم بند یا سد تنگ آسیاب از سازه های آبی و تاریخی دوران هخامنشی بعنوان بخشی از زنجیره مهندسی این دوره، در برنامه مستندنگاری و مطالعه قرار دارد.
ضرورت همکاری جامعه محلی در حفاظت از سد تاریخی تنگاب
فدایی با تکیه بر لزوم همکاری جامعه محلی در این فرایند، اضافه کرد: با اینکه دخل و تصرف در عرصه و حریم این سد تاریخی طی چند دهه گذشته صدمه هایی را به پیکره این اثر پرارزش تاریخی وارد آورده اما با برنامه ریزی های در حال انجام و همکاری جامعه محلی امیدوار به حفاظت بهتر از این سد تاریخی هستیم.
او افزود: نصب تابلوی راهنما، حذف گام به گام مداخلات محیطی در منظر تاریخی سد و همچون پاکسازی ساختمان های جدید و متروکه ای که طی سالیان گذشته در مجاورت سد ساخته شده اند، تعطیلی و یا انتقال کارگاه ها و فعالیتهای معادن سنگ به فاصله ای دورتر از منظر تاریخی سد میز همچون مواردی است که در بازدیدهای اخیر از جانب جامعه محلی مورد پذیرش قرار گرفت و در اینباره قول مساعدت داده شد.
فدایی اظهار داشت: در همین ارتباط مبحث مستندنگاری و نقشه برداری محوطه سد هم با روش های زمینی و استفاده از پهباد همچون برنامه های مهمی است که توسط متخصصین پایگاههای پاسارگاد و تخت جمشید صورت خواهد گرفت.
سد تنگ آسیا از منحصربه فردترین سازه های آبی است
مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد هم در حاشیه این بازدید، سد تنگ آسیاب را یکی از سازه های آبی تاریخی از دوران هخامنشی با پلان قوسی دانست و در اینباره اظهار داشت: در مرز میان شهرستان ارسنجان و شهرستان مرودشت در دهانه تنگ کوهستانی هم تنگ آسیاب جای گرفته است.
افشین ابراهیمی، اظهار داشت: این بند از گونه بندهای خاکی با هسته رسی و پوسته لاشه است که در هنگام آبادانی نزدیک به ۲۸۰ متر طول، پهنای ۴۵ متر و بلندای ۷ متر بوده است.
ابراهیمی اضافه کرد: از خصوصیت های این بند، پلان کمانی(قوسی) آن است که نمونه ای منحصر به فرد از بندهای هخامنشی به شمار می آید و تابحال همانند آن شناسایی نشده است.
کارشناس مسئول دیرینه شناسی پایگاه میراث جهانی پاسارگاد هم این بند را به همراه دیگر سازه های آبی ساخته شده در ناحیه پاسارگاد و تخت جمشید بعنوان دو مرکز مهم هخامنشی دانست و بیان نمود: این بند باستانی، بخشی از برنامه های عمرانی و زیرساخت حکومتی و مهمترین کارکرد آن کنترل سیلاب های فصلی و ذخیره سازی آب برای ماه های گرم سال بوده است.
حمیدرضا کرمی، با اشاره به اینکه آب ذخیره شده در دریاچه بند، سبب رونق کشاورزی و باغداری و رفاه زندگی عمومی ساکنان دشت توابع می شده است، اظهار داشت: آب بند تنگ آسیاب از سیلاب های فصلی و چشمه سارهای بالا دست که زمانی جاری بوده است فراهم می شده است.
او با اشاره به اینکه شوربختانه طی دهه های گذشته صدمه های زیادی به این بند وارد و بخش هایی از آن تخریب شده است، اظهار داشت: با این وجود این بند تاریخی در برنامه جامع پژوهشی و حفاظتی سازه های آبی ناحیه پاسارگاد و تخت جمشید قرار گرفته است.
کرمی اظهار داشت: امیدواریم به غیر از انجام پژوهش ها و مطالعات باستانشناسی و دیگر مطالعات و علوم وابسته به سازه های آبی و مدیریت منابع آب تاریخی، حفاظت اضطراری و ساماندهی پیکره سد و بخشی از محیط پیرامون آن هم به هرچه سریعتر صورت گیرد.
این کارشناس دیرینه شناسی اظهار داشت: به غیر از بند، یک آسیاب منحصر به فرد هم در نزدیکی بند وجود دارد که ساختمان آن دارای پلان و نقشه زیبا و ویژ ای به صورت دو قلو است و به نسبت سالم باقی مانده است اما احتیاج به حفاظت اضطراری و ساماندهی دارد.
منبع: كاركادو
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب